In de winter wordt het aantal marktkraampjes op de zaterdagmarkt per week minder. Door de kou besluiten de meeste verkopers de hele maand januari thuis te blijven, inclusief mijn baas, waardoor ik vier zaterdagen achter elkaar vrij ben. Vorig jaar ben ik langs een paar kraampjes gelopen om te vragen of iemand mijn hulp nodig had in de winter. De meeste kramen waren al voorzien van personeel, maar bij één kraam kreeg ik de vraag: “ben je biseksueel?”
Nee, was mijn antwoord, die kant van mezelf heb ik in ieder geval nog niet ontdekt. “Dan niet,” en terwijl de (transgender) eigenares mijn verbaasde gezicht zag wapperde ze met de regenboogvlag die aan de kraam hing. “Hier werken geen heteroseksuelen.” Door de glimlach op haar gezicht wist ik niet zeker hoe ik moest reageren. Lachen? Het serieus nemen? Haar collega grapte dat ik, als ik twijfelde over mijn geaardheid, weer terug mocht komen.
Ik kon niet echt plaatsen wat er gebeurde en hoe ik me voelde. Buitengesloten? Vond ik het onredelijk? Als zij specifieke wensen hebben voor het personeel (ervaring, moet Spaans spreken...), prima, maar dat mijn geaardheid daar een rol in speelde, dat wrong. Plotseling stond ik aan de andere kant, hetero’s waren niet welkom. Even verloor ik mijn privileges.
Soms besef ik heel sterk hoe makkelijk alles is voor een hetero blanke Westerse vrouw. Ik heb bijna nooit te maken met discriminatie. Ik kan zonder paspoort een vliegtuig in, naar elk land binnen de EU, en ook vrij makkelijk buiten de EU. Ik zal nooit vast zitten op een vliegveld, zoals mijn Indiase vriend, die zonder visum het vliegveld van Istanbul niet af mocht. Ik ben niet te dik, niet te groot, niet te klein (alleen als ik iets van de bovenste boekenplank moet pakken). Ik heb geen (opvallende) lichamelijke afwijkingen, geen vreemde gewoontes, geen rare hobby’s. Ik ben ontzettend bevoorrecht en ik heb er nooit iets voor hoeven doen.
Was dit discriminatie? In feite wel, maar ik accepteerde het. Ik was het er niet helemaal mee eens, maar als zij zich prettiger voelen in een omgeving van gelijken (ook al werd daarmee het onderscheid bevestigd), wie ben ik dan om daar iets over te zeggen. Het gaat niet om mij als persoon, maar om hoe ik ben geboren. Even kon ik me voorstellen hoe iemand zich voelt die gediscrimineerd wordt op basis van uiterlijk, iets dat niets met diegene als persoon te maken heeft, hoe gekwalificeerd je ook bent.
Ik grapte erover bij collega’s op de markt dat ik minstens biseksueel moest zijn om daar te werken, ook zij vonden het wat gek, maar al snel groeide het uit tot een grapje op de markt, en kwam het weer terug bij de eigenares van de kraam. Nu lachen we er wekelijks om en vragen ze me regelmatig of ik al van geaardheid ben veranderd.
Ik probeer me bewust te zijn van de privileges ik heb, hoe makkelijk alles gaat, en er elke dag weer dankbaar voor te zijn. Zo vanzelfsprekend is het namelijk niet.
Photo by Cecilie Johnsen on Unsplash
